Dijital ekonomi bir yandan hayatımızı kolaylaştırırken, diğer yandan sürdürülebilir kalkınma için olumsuz sinyaller veriyor. Henüz dijital ekonominin faydalarını tam olarak yaygınlaşmasını sağlayamamışken, eskiyen bilgisayar ve cep telefonu yığınlarının, dijital araçların kullanılması sırasında tüketilen elektriğin çevreye verdiği zararın etkilerinin yok edilmesi – en azından azaltılması için- hem ulusal hem de uluslararası alanda çalışmalar hızlanıyor.
Bu bağlamda, UNCTAD geçtiğimiz ay yayınladığı Dijital Ekonomi Raporu’nda dünyanın büyüyen dijital ekonomisinin artan çevresel etkilerine vurgu yapmıştır. Rapor, dijitalleşmenin küresel ekonomik büyümeyi teşvik ettiğini ve gelişen ülkeler için eşsiz fırsatlar sunduğuna işaret ediyor. Ancak dijitalleşmenin çevresel etkilerinin giderek artan bir biçimde ciddi sorun haline geldiğini belirtiyor. Her ne kadar gelişen ülkeler, dijitaldeki ve kalkınmadaki ayrışmadan etkilenmekle birlikte, dijital değişiminin kalkınmayı hızlandırıcı kaldıracının potansiyel etkilerine de sahipler. UNCTAD, bu anlamda dijitalleşmenin gücünün, negatif çevresel etkilerinin azaltılarak kapsayıcı ve sürdürülebilir kalkınma için kullanılmasını öneriyor. Ve bunun döngüsel dijital ekonomiye doğru değişimle mümkün olduğunu belirtiyor: Sorumlu üretim-tüketim, yenilenebilir enerji, kapsamlı e-atık yönetimi ile dijital ekonominin çevresel etkileri tersine çevrilebilir. Aynı zamanda UNCTAD hızlı dijital dönüşümünün çevresel maliyetinin hesaplanmasının da gerekli olduğuna işaret ediyor. Bu konudaki temel endişeler ise; dijital ve düşük karbon teknolojileri için gerekli az sayıdaki hammaddenin tükenmesi, su ve enerji tüketiminde hızlı artış ve dijitalleşme ile ilişkili atıklar… Bu açıdan çevresel sürdürülebilirlik giderek artan bir biçimde kritik öneme sahip oluyor. Dijital ekonominin sürdürülebilirliğinin sağlanması için dönüşüm ekonomisi modellerinin uygulanması, kaynak optimizasyonu, düzenlemelerin güçlendirilmesi, yenilenebilir enerjiye yatırım ve uluslararası iş birliğinin güçlendirilmesi önem arz ediyor.