Çekya Merkez Bankası 2 Kasım 2023 tarihli kararında faiz oranını değiştirmedi. Bankadan yapılan açıklamada iki haftalık repo faiz oranı % 7, iskonto oranı % 6 ve Lombard oranı ise % 8 olarak kaldı. Yüksek enflasyon oranından makro ekonomik tahminler doğrultusunda uzaklaşılıyor. Baz senaryo faiz oranında 2023’ün son çeyreğinde kademeli bir düşüş gösteriyor. Bununla birlikte çıpalanmamış enflasyon beklentileri riski mevcut. Bu risk devam eden ücret pazarlığı sözleşmelerinin sonuçlarını etkileyebilir. Gelecek yılın başında mal ve hizmetlerde beklenenden güçlü fiyatlama gelebilir. 2024 için çekirdek enflasyonun görünümü % 3 ve hala yüksek. Bu nedenle Banka Kurulu, para politikasını sıkı tutmaya karar veriyor.
Parasal koşullar Çekya ekonomisinde hala sıkı. Çekya Faiz oranları hanehalkı ve firmaların borçlanma düzeylerini yavaşlatıyor. Aynı zamanda ekonomide para miktarı da yavaşlıyor. Buna karşılık hükümet ödünçleri enflasyon üzerine yukarı yönlü riske sahip. Diğer yandan Çek Koruna’sında euro karşısında değer kaybının geçen sonbahardaki seviyelere gelmesi parasal koşullarda gevşemeye yol açtı.
Enflasyon 2022 yılının sonbaharından bu yana % 18’lerden % 6’ya düşmüş durumda ve çekirdek enflasyon da % 14.7’den % 5’e düşmüştür. Ancak istenen düzeylerde değil. Banka’nın hedefi % 2.
GSYIH’nın 3. Çeyrekte % 0.6 düştüğü belirtiliyor. Yüksek enerji ve gıda fiyatları, güven eksikliği ve yüksek faiz oranları tüketimi yavaşlatıyor. O yüzden ekonomi potansiyelinin altında. İşsizlik oranı ise düşük ve işgücü piyasaları katı. Ücretlerdeki büyüme beklentilerin aşağısında. Dış talepteki koşullar nedeniyle sanayi üretimi yıldan yıla düşüyor. Ayrıca diğer merkez bankalarının sıkı para politikaları da üretimi etkiliyor.
Enflasyonun 2024’ün başında düşeceği tahmin ediliyor. Ortalama enflasyon beklentileri % 2024 için % 2.6. Bu oran 2025’de daha da düşüyor, % 2.1. Çekirdek enflasyonun ise gelecek yıl yükselmesi bekleniyor, ortalama % 3. GSYIH ile ilgili olarak da bu yıl için % 0.4 oranında daralma, gelecek yıl ise % 1.2 oranında büyüme tahmin ediliyor. Risk ve belirsizlikler var mı? Evet. Ücret pazarlığı sözleşmeleri, mal ve hizmetlerde yeniden fiyatlama davranışı, genişletici maliye politikası yukarı yönlü risklerdir. Aşağı yönlü riskler ise Almanya’da beklenenden daha güçlü yavaşlama, küresel olarak sıkı para ve finansal koşulların potansiyel etkileridir. Ukrayna ve Ortadoğu’daki savaşlar, enerji fiyatları ve diğer ülkelerin gelecek para politikaları duruşu da belirsizlikleri oluşturmaktadır.